Luokat: Kaikki - teknologia - hezkuntza - gurasoak - telebista

jonka iruiz090@ikasle.ehu.eus i 9 vuotta sitten

728

arkakuxuk

Anak-anak menghabiskan banyak waktu di rumah dengan menonton televisi, terutama kartun. Mereka juga sering bermain dengan ponsel orang tua mereka dan meskipun masih kecil, mereka sudah tahu cara menggunakan komputer, terutama untuk bermain game yang juga membantu mereka belajar bahasa Inggris.

arkakuxuk

HAURRAK BABESTEKO LEGEAK

HAURREN ESKUBIDEAK

Nola aldatzen dute hitzarmenaren eskubideek umeen bizitza?

Umeak babestu edo zaindu ezin dituzten familiak, edo hau egiteko baliabide nahikoak ez dituzten familiak, gobernuek laguntzeko erantzukizuna dute edo umeak adoptatu nahi duten familiak bilatzen lagunduko dute. Espainiako estatua, 1996ko Adingabeen Babesera Lege Juridikoak prozesu hauek martxan jartzeko urratsak ezarri zituen, kontuan hartzen adoptatu izan behar den umearen interesa.

IKASTETXEAN

Hitzarmenak gobernuak konprometitzen ditu beharrezko eta doaneko hezkuntza ematera, behintzat, lehen hezkuntza. Espainiako Estatuak 1990an beharrezko hezkuntza 16 urteetara hedatu zuen, eta, duela gutxi, doaneko hezkuntza 3 eta 6 urteetako umeetara hedatu da.

FAMILIAN

Hitzarmenaren 19. artikuluak dio Estatuaren eginbeharra dela umeak edozein tratu txarrengatik babestea (...). Momentuz munduko 14 herrialdeek debekatu dute espresuki familian barruan ematen den zigor fisikoa, horietako 12 herrialdek hitzarmena sinatu ondoren. Espainiako estatuan Kode Zilbak ez du begiespen gurasoek umea jo izana.

18 urte beherako ume guztiek eskubide berdinak dituzte arraza, sexu, erlijio edo jatorria dela ere

UNICEF – Haurtzaroaren eskubideak Umeen eskubidei buruzko Hitzarmenak umeek eskubideak dituztela gaineratu zuen, une horretara arte existitzen ez ziren eskubideak. Haurtzaroaren eskubideak lau oinarrizko printzipioetan oinarritzen dira: Ez diskriminazioa: ume guztiek eskubide berdinak dituzte. Umearen interesa da garrantzitsuena: haurtzaroan ondorioak izango duten lege, erabaki edo politikek kontuan izan behar duten zer den umearentzako hoberena. Bizitzeko, bizirauteko eta garapenerako eskubidea: ume guztiek bizitzeko eta garapen egokia izateko eskubidea dute. Partehartzea: adingabeei eragiten dieten erabakietan partehartzeko eskubidea dute, baita haien iritziak kontuan hartzeko ere. Eskubideak guztiz betetzeko lana egin behar den arren, duela 25 urte CDN onartu zenetik (1989an) hainbat garaipen garrantzitsuak izan dira sektore ezberdinetan. Hitzarmenak umeen eskubideak jasotzen ditu 54 artikuluetan banatuta.

Nahiz eta telebistako programazioak dituzten legeak horiek izan, argi gdago hauek ez direla betetzen, adibidez Salvame, Simpson (Ameriketan +18)...

HAUSNARKETA

Gaiari buruzko hausnarketa pertsonalak

Betiko jokuak baztertzen dituzte, (kalean egiten diren jokuak, mahaieko jokuak...) bideojokuetara jolasteagatik
Errealitatea eta fikzioa nahastu dezakete
Pantailen ondorio txarrak jasatzen dituzte (begietan arazoak...)
Teknologia berriak erabiltzen ikasten dute
Hizkuntzak ikasten dituzte
Ordenagailuetan jolasten dituzten jokuei esker ikasi dezakete

TELEBISTA

Telebista uhin elektromagnetikoen bidez irudiak igortzen dituen tresna da

GIZARTEAN
INFORFAZIO ITURRI

Mundua nolakoa den ikusi dezakete.

Programa aproposekin, haurrak ikasi dezakete.

Errealitatea eta fikzioa dezberdintzeko zailtasunak dute telebistan ikusten dutenaren ondorioz.

Gurasoek irakatsi behar diete zeintzuk diren errealitatearen eta fikzioaren mugak

PUBLIZITATEAREN ERAGINA HAURRENGAN

Iragarkiak, eta oro har publizitatea ez du babestutako ordutegiak kontutan hartzen. (Iragarki askotan sexu irudiak, indarkeria eta abar erabiltzen dute.)

Publizitate gehiegi haurrei bideratuta (jostailu iragarkiak, serieak...)

Manipulazioa: Haurrak jostailuak ikusi eta eskatzen dute.

Betiko rolak bultzatzen dituzte (Neskak panpinekin jolastu, mutilak kotxeekin...)

Betiko estereotipoak bultzatzen dituzte (arrosa neskentzako, urdina mutilentzako...)

Edertasunari garrantzi handia ematen zaio

Irudiarekin obsesioa, honen ondorioz, txikitatik arazo psikologikoak izan ditzakete.

EREDU ETA BALIO BERRIAK

ESTEREOTIPO ETA ROL EREDUAK

Aldakuntzak ematen ari dira, beraz, orain bizimodu, estereotipo, eta abar desberdinak ikusi ditzazkegu.

Komunikabideei esker estereotipoen eta betiko rolen salaketa egin daiteke.

Betiko estereotipoak ikusten jarraitzen ditugu.

Betiko rolak: emakumezkoen eta gizonezkoen rolak antzematen dira.

Matxismoa oraindik ikusi dezakegu (iragarki, serie, pelikuletan, eta abar.)

TELEBISTAREN GIZARTEAN DITUEN ERAGINAK

Telebista ez du errealitatea den bezala erakusten, baizik eta guk ikusarazti nahi dutena erakusten digute.

Komunikabideak ordezkatu dute lehen familiak, eskolak, eta oro har haurraren ingurua sozializatzeko lana hartu du.

Haurrak haien familiak dituzten ideologia, erlijio, bizimodu, eta abar desberdinak ezagutu dezakete.

Haurrak idei kontrajarri asko ikusi ditzakete, eta honen ondorioz hauek nahastu al dute.

Beraientzat baliagarriak diren baloreak eta ideiak erakutsi behar zaie, gero haiek ikusten duten guztiarekin ikuspegi kritiko batetik aztertzeko.

TELEBISTA ETA INDARKERIA
Sexu irudiak
Ez dute errealitatea bereizten
Irudi bortitzak ikusten dituzte

Sentiberatasuna galdu

Hizkuntza gordina erabiltzen da
Ekintza desegokiak agertzen dira (borrokak, hilketak...)

Haurrek hau imitatzen dute eta ohiko ikusten dute.

Estereotipo eta rolak elarazten dira

Ordutegia eta programazioa

PROGRAMAZIOA

Ezin izango dira pertsonen eta familien arteko liskarrak espektakulo moduan saldu
Hizkuntza desegokia ez da onartuko
Biolentzia irudiak ez dira agertuko
Jarrera egokiak bultzatu behar dira
Eduki sexuala ez da agertuko

ORDUTEGIA

Ordutegi desberdinak ordua eta egunaren arabera
Estatuko ordutegia erreferentzia hartuta

Esoterismo eta parazientzia edukiak dituzten saioak 22:00 eta 7:00ak bitartean emititu beharko dira.

Zori joku eta apustu saioak 1:00 eta 5:00ak bitartean emitituko dira.

8:00- 9:00 eta 17:00- 20:00 lan egunetan eta 9:00- 24:00 larunbata, igandeak eta estatuko festa egunetan. 13 urte baino gehiagorako kalifikatutako edukiak.

BEHAKETAK

ETXEAN

Telebistan ikusten duten gehiena marrazki bizidunak dira
Gurasoen mobilekin jolasten dute
Nahiz eta txikiak izan, badakite ordenagailua erabiltzen
Jolasteko (ingelesa ikasteko jolasak)
Etxean ordu asko ematen dute telebistaren aurrean

ESKOLAN

bideo gela
PIXAR laburmetrajeak

Pirritx eta Porrotxen bideoak

Pottokiak

Hartz txiki

Ipuin klasikoen bideoak

Hiztegiarekin erlazionatutako bideoak

irakasleak
Telebistako marrazki bizidunen abestiak abesten zituzten (Peppa pig, Pocoyo...)
Betiko ipuinak kontatzen zituzten
Marrazki bizidunen amantalak zeramaten (batzuk)
Pirritx, porrotx, eta abarren abestiak abesten zituzten
gelako materialak
"Cars" marrazki bizidunen edalontziak
Ordenagailu bat gela bakoitzean (Toki Eder)
Peppa pig-en posterrak
Pirritx, porrotx, eta abarren posterrak

CD-ak (abestiak)

ikasleak
Marrazki bizidunen kantak
Marrazki bizidunen arropa
Marrazki bizudunen jostailuak

PANTAILAK HAUR HEZKUNTZAN

Internetgrafia eta Bibliografia

ADINGABEEI PANTAILETATIK BABESTEKO ESKUBIDEAK

EDUKIAK
Adingabeen garapen fisiko, mental edo morala kaltetzen duten ikus-entzunezko edukiak debekatuta daude, hare gehiago, pornografia eta doaneko biolentzia dituzten eszenak. Gurasoek kontrolatu dezakete baldintzako sarbidea. Adingabeen garapen fisiko, mental edota morala kaltetu dezaketen edukiak 22:00etatik 6:00etara emititu beharko dira. Adingabeentzako ez diren edukiak soinu eta ikurren bidez erakutsi beharko dira. Ikurra eduki osoan zehar mantendu beharko da.
Adingabeen eskubidea da irudia edota ahotsa ez erabiltzea haien edo haien legezko ordezkariaren baimenik gabe, eguneko legediak esaten duenaren arabera. Adingabearen identifikaziorako izena, irudia, edota beste hainbat datu hedatzea debekatuta dago.

TEKNOLOGIA BERRIAK

BIDEOJOKOAK
Ikus-entzunezko aparatuen batartez erreproduzitzen diren jokoak dira, oro har istorio batean oinarritzen dena, jokoa kontrolatzeko interfaze bat (botoiak, adibidez) erabiliz.

Gai desberdinen inguruan ikasteko aukera

Erreflexuak eta koordinazioa hobetzen dituzte

hausnartzeko gaitasuna hobetu

Superazio grina garatzen dute

Internet-en bidez hainbat datu denen eskuetan egoteko arriskua

Sedentarismoaren arazoa ekarri dezake

Haurrentzako gomendagarriak ez diren gaiak agertzen dira: sexua, biolentzia..

Adikzioa dela eta, antsietatea eta urduritasuna gehitu

MUGIKORRAK
Telefono mugikorra, sarean eta haren zerbitzuetan barrena erabiltzeko balio duen aparatu elektroniko inalanbriko bat da. Mugikorrek hainbat funtzio berri irabazi dituzte urteen poderioz, ez dira deiak egiteko edota mezuak bidaltzeko soilik. Besteak beste, PDA, argazki eta bideo kamara, agenda elektrónikoa, ordulari iratzargailua, kalkuladora, mikro-proiektorea, GPS edo multimedia erreproduzitzailea.

Ezaugarriak

Desabantailak

Adiktiboa eta osasunerako kaltegarria: estresa, depresioa, lo falta, tumoreak...

Diru gastu larriak

Dependentzia

Begiko tentsioa eta behatz digitala izeneko lexioak

Abantailak

Larrialdi egoeretan segurtasuna

Haurren egoeren kontrola

Gainean agenda bat eramateko aukera

Denbora guztian komunikatuta egoteko aukera

TABLETAK
Tableta, ordenagailu eramangarria da. Edozein tokitara eraman daiteke, kalean erabiltzeko, empresa bidaietarako, autobusean edo beste zenbait garraiotan zaudenean erabiltzeko... Tabletak sentsorez horniturik daude, eta besteak beste kamera, mikrofonoa, azelerometroa eta ukimen pantaila dituzte. Tabletak, oro har, telefono adimentsuak eta PDAk baino handiagoak dira.

ezaugarriak

abantailak

desabantailak

* Ez ditu CD/DVD-ak irakurtzen.

*Jokoetan, interneten, txateatzen... denbora asko galdu dezakezu asko erabiltzen baduzu.

* Kolpe txiki batekin erraz apur daiteke.

* interneta erabiltzeko aukera ematen du, joaten zaren tokira, hau da, seinalea badago.

*Entretenitzeko balio du, tamainan.

*Erraz eraman daiteke alde batetik bestera.

*Ikaskuntzaren hobekuntzak ekarri ditu. Irakaskuntzan berrikuntza izugarriak, jardueren izaera aldatu eta irakaskuntza-ikaskuntza prozesua aldatu.

ORDENAGAILUA
Tresna digital eta elektronikoa da, bertan lan egiteko zein beste erabilpen batzuk emateko balio duen aparatua da.