GORPUTZA

Lisää tämän kaltaisia

ORGANOAK APARATUAK ETA SISTEMAK

luonut MATTEO TREZZI LARRAURI

ORGANOAK APARATUAK ETA SISTEMAK

luonut MATTEO TREZZI LARRAURI

Oraganoak, sistemak eta aparatuak

luonut Asier Arriazu

SISTEMAK ETA APARATUA

luonut Mikel Garrido

GORPUTZA

Ehunak

EHUN KONEKTIBOA

Odola: zelulak globulu gorriak, zuriak eta plaketak dira. Zelularteko substantzia likidoa da eta odol-plasma izena du.

Hezur-ehuna: eskeletoaren zatirik handiena osatzen du. Bere zelulek osteozito izena dute.

Kartilago-ehuna: zelulek, kondrozitoek sudurreko, trakeako eta belarri-hegaleko kartilagoak eratzen ditu.

Gantz-ehuna: adipozito izeneko zelulez osaturik dago. Zelula hauek gantzak metatzen dituzte

Ehun konjuntiboa: beste ehun eta organo batzuen artean dago, bata besteari lotzeko.

Bere zeregin nagusia gainerako ehunak konektatu edo elkartu, organoak babestu eta euskarri izatea da.

GIHAR-EHUNA

Bihotzeko gihar ehuna: Miokardioa osatzen dute, honen uzkurdura bizkor eta oharkabea izanik

Gihar ehun ildaskatua:uzkurdura bizkor eta borondatezkoa da. Eskeleto-giharrak eratzen ditu: bizepsa, bikiak, trapezioa…

Lan mekanikoa egin eta mugimendua ahalbidetzen du.

Gihar ehun leuna:uzkurdura oharkabekoa eta geldoa da. Barne barrunbeetako paretak estaltzen ditu: urdaila, hestea, odol-basoak, gernu-maskuria…

NERBIO-EHUNA

Glia-zelulak

Neuronak babestu eta elikatzen dituzte.

Neuronak

Nerbio-korrontea gorputz zelularretik jaso eta igorri egiten du.

kanpo eta barne aldaketak hautematen ditu eta aginduak prestatzen eta bidaltzen ditu

EHUN EPITELIALA

Estaldura-epitelioa

Epidermisa: larruazalaren kanpoko geruza da.

Endotelioak: odol-hodien eta bihotzaren barnealdea estaltzen dute.

Muki-mintzak: besteak beste, aho-barrunbea, faringea, hestegorria, ondestea eta arnas-bideak estaltzen dituzte.

Gainazalak estaltzen eta babesten

Guruin epitelioa

Guruin mistoak: exokrinoen eta endokrinoen funtzioa betetzen duten guruinak dira (pankrea

Guruin endokrinoak: beren jariakinak zuzenki odolera isurtzen dituzte

Guruin exokrinoak: beren produktuak kanpoaldera edo gorputz barrunbeetara

Sistemak

Sistema endokrinoa

Hormonak sortu eta odolera jariatzen dituzte

Nerbio-sistema

Funtzioak kanpo eta barne informazioa hartu eta interpretatzea, eta erantzun egokiak prestatzea dira.

Eskeletu-sistema

Beren funtzio nagusiak lokomozioa eta organoen babesa da.

Gihar-sistema

Lokomozioaz, mimikaz eta gorputzaren jarrerari eusteaz arduratzen

Funtzio bera egiteko bateratzen den organo multzoari aparatu deritzo, ehun mota desberdinez osatuta badago (digestio, zirkulazio-aparatua…), eta sistema, mota bereko ehunek osatzen badute (nerbio edo gihar-sistema)

Aparatuak

Lokomozio-aparatua

Lokomozioaz eta gorputzeko organoen mugimenduaz arduratzen da.

Ugal-aparatua

Ugal-aparatuan sortzen dira gameto edo ugal-zelulak.

Zirkulazio-aparatua

Mantenugaiak zeluletara eramaten ditu eta hondakinak zeluletatik iraitz organoetara.

Iraitz-aparatua

Zelulek sortutako hondakinak eta odolean dauden soberakinak kanpoaldera bidaltzen ditu.

Arnas-aparatua

Gas-trukea egiten du

Digestio-aparatua

Honek elikagaien deskonposaketa egin eta lortutako mantenugaiak odolera bidaltzen ditu.