Catégories : Tous - sekolah - anak

par jmarin008@ikasle.ehu.eus j Il y a 10 années

893

Modulo Lana: Telebistaren eragina eskolan

Penelitian ini menyoroti dampak televisi pada anak-anak usia 5-7 tahun, terutama dalam konteks sosial dan pembelajaran di sekolah. Observasi dilakukan di kelas yang sesuai dengan kelompok usia ini, dengan fokus pada bagaimana anak-anak menghabiskan waktu menonton televisi di rumah.

Modulo Lana: Telebistaren eragina eskolan

K3: Telebistaren eragina eskolan

Bibliografia

Consejos Nutritivos Para Una Familia Saludable: Los Niños y la TV
Familia, televisión y otras pantallas
El niño y la television
La influencia del medio televisivo en el proceso de socializacion de la infancia
Children, TV and screen time
Las pantallas y el cerebro emocional
JS Carrero, YS Romero - Comunicar, 2012 - revistacomunicar.com

Datuak eta gomendioak

Triptikoa
Euskaraz
Gastelaniaz
Gomedioak
Telebistaren kontsumo egokia

Pertsonaien rolak trukatu, jarrera sexistak azaleratzeko

Umeak jaso dezakeen edukiak mugatu, gurasoek aukeratuz ikusi dezaketen saioak.

Ikusi telebista umeekin, eta hitz egin ikusitakoari buruz

Mugatu telebistaren kontsumoa, eta zehaztu zein izan behar diren umearen lehentasunak.

Umeengan telebistaren irakurketa kritikoa sustatzea

Umeengan zer den egokia beraientzat eta zer ez jarrera sustatzea. Horrela, umeak euren kabuz izango dira gai etikoki ona dena beraientzat desberdintzeko.

Telebista ikusteko alternatibak

Sozializazioarekin oso lotuta daudenak, jarduera hauetan umeak ikastolatik kanpoko beste umeekin elkarbizitzera ikasten dutelako.

Familian egitekoak planteatzea

etab.

Liburutegira joan

Mendira joan

Zinaema

Irakurketa sustatzea

Kirol klub ezberdinak

Aisialdi taldeak

Ikastetxeak eskeinitakoak edota ikastetxetik kanpo egindakoak

Kultur jarduerak

Etb.

Arte plastikoak

Antzerkia

Kirol jarduerak

Datuak
Telebistaren edukiak

Haurrek 12.000 ekintza biolento, 14.000 erreferentzia sexual eta 20.000 iragarki ikusten dituzte bataz beste urtean zehar

%75a ez da umeentzat egokia

Ordutegia

Eta 200.000ek 00:00tatik aurrera

Espainian 750.000 haurrek ikuste dute telebista 22:00etatik aurrera

Gurasoen superbisioa

Gurasoen 2/3 bakarrik kontrolatzen du bere seme-alabek zer ikusten dutena

Umeen %30ak dauka telebista bere logelan (4-12 urte bitartean)

Erabilera urtean zehar

Eskola 960 ordu

Telebista eta beste pantailak 990 ordu

Zer da pantaila bat?
Pantaila motak

Mobila (Smartphone)

Ordenagailu eramangarri bat da, mobila tradizionalaren (deitzeko bakarrik zena) eboluzioa.

Internet

Sare sozialak

Arriskuak

Cyberbulling

Mendegarritasuna sortzea

Erabilgarritasunak

Komunikazioa sustatu

Berehalako gertakarien informazio azkarra lortu

Ordenagailua

Programa baten arabera datuak prozesatzeko gai den gailu elektroniko bat da.

Bideojokoak

Ikus-entzunezko aparatu batez jolasten den joko bat da, kontrolatzeko interfaze bat erabiliz.

Emakumeak bideojokoetan Sexismoa?

Umeengan eragina

Debatea

Artikuloa

Irudiak eta soinua mugimenduan transmititzeko eta rezepzionatzeko sistema bat da.

Definizioa

Behaketa

Gure praktikaldian zehar egokitutako gelak 1. ziklokoak ziren guztiak, hau da 5-7 urte bitarteko umeak zituztenak.

Beraz, gure behaketa eta jasotako datuak adin honetako ikasleetan zentratua dago.

Oso gutxi erabiltzen da telebista eta oso era sinlpean

Ekintza gehiago egin litezkeen musikarekin lotuta (dantza, kanta, erritmo jolasak...)

Musikak oso ordu gutxi ditu astean zehar

Entzuten eta ikusten dute ia dena gaztelaniaz da, ezer gutxi euskaraz

Familiek gehiago kontrolatu beharko lukete beren seme-alabek ikusten eta entzuten dutena

Ordu asko ematen dituzte umeek telebista edo pantaila baten aurrean

Eskolan

Gustukoa?

Zer landu?

Astero 2 ordu

Zer ikusi?

Batez ere marrazki bizidunezko filmak edo umeentzako eginiko dokumentalen bat. Grabaturiko antzerkiren bat ere ikusten dute oso noizbehinka.

Oso gutxi. Hilabetero filme bat edo dokumentalen bat, baina ezer gutxi.

Etxean
Musika

Gurasoek kontrolatzen dute

Telebistarekin gertatzen den bezalaxe, saiatzen dira, baina denboraren parte gehiena umeek bakarrik entzuten dute musika. Beraz, ez dago kontrol handirik eta haurrek edozein musika mota entzun dezakete.

Gurasoak saiatzen dira haurrek beren adinera egokitutako musika entzun dezaten, baina egitan, irratian, telebistan, etab.-etan mota guztietako musika entzuten dute (letra mota asotakoak, batez ere sexismoa presente dagoelarik).

Musika programak telebistan

Programa mota hauek ikusten dituzte, batez ere ume txikiak protagonista direnean (La Voz Kids, Pequeños Gigantes...).

Nagusien programak ere ikusten dituzte (Tu cara me suena, La Voz...).

Hizkuntza

Normalean gaztelaniaz. Neurri txikian euskraraz ere ikusten dute telebista (marrazki bizidun batzuk).

Zer ezin dute ikusi?

"Nagusientzako programak" (La que se avecina, Aguila Roja, Vaya Semanita...) eta marrazki biizdun konkretu batzuk (Sin Chan, Hora de Aventuras...).


Askotan, nahiz eta programa hauek debekatu umeek azkenean, era betan edo bestean, lortzen dute iksutea.

Zer ikusten dute?

Batez ere marrazki bizidunak (Boing, Disney Channel eta ETB3). Musika programak ere ikusten dituzte (La Voz, Pequeños Gigantes...). Gutxi batzuk kirolak ere iksuten dituzte.

Telebista kopurua

Askok telebista bat baino gehiago izaten dute etxean. Normalean 2. telebista hori jangelan edo sukaldean egoten da.

Erabilpena

Konpania

Salbuespenak salbuespen, gehiengoak telebista bakarrik edo anai-arreben konpainian ikusten du.

Denbora

Egunean, bataz beste, ordu eta erdi ikusten dute telebista. Asteburuetan zertxobait gehiago (2-4 ordu inguru)

Marko teorikoa

Hezkuntza

Pantailak

Baliabide bezala erabilita edozein eduki ikasi daiteke eta era berean gailua erabiltzen ikasi

Helburu bezala tratatu, ez bide edo baliabide bezala

Gailu berriak metodologia tradizional gisa erabili

Ardura gehiegi eskolari eta irakasleei gurasoen partez

Irakasleen askatasun eza

Politizazio maila altua

Pantailak eskolan

Tablet-a

Momentuz oso leku gutxitan erabiltzen den baliabidea.

Arbel elektronikoak

Eskola gehienetan badaude, baina arraroa da gela bakoitzean horrelakoren bat ikustea. Beraz, oso gutxitan erabiltzen da (ordu bat astero/2 astero)

Ordenagailuak

Gaur egun gela bakoitzean ordenagailu bat dago, baina irakaslearentzako izaten da.


Ikasleentzako ordenagailuak ere badaude, baina hauek astean behin edo bi astetan behin bakarrik erabiltzen dira.

Hezkuntza motak

Ez-formala

Informala

Formala

Zein da honen ardura/eragina?

Hezkuntzaren ardura, teorian, ikasleak kritikotasunean, baloreetan eta hainbat edukietan heztea da.

Ikasleekiko

Landutako baloreen ondorioz etorkizuneko herritarrak formatzea du helburu, baina ikasle guztiek jarrera berdina izatea bultzatzen da honekin, bakoitzaren ezaugarriak alde batera utziz.

Familiekiko

Umea heztearen arduraren parte bat kentzen dio familiari, baina inolaz ere %100. Familia gabe umea ezin izango da era egokian garatu.

Gizartearekiko

Eskolan hainbat balore lantzen dira, etorkizuneko gizabanakoak formatzeko.

Irakatsitako baloreak gizarteak "normaltzat" hartzen dituenak dira. Beraz, gizarteak homogeneotasun bat lortuko du, guztiek balore berdinen artean hezten garelako.

Noren esku dago eskola?

Ikastetxeak

Ikastetxeek haien beharretara moldatu dezakete gobernutik etorritako dekretuak, nahiz eta neurri txikian izan.

Politika

Gobernu zentralatik curriculum bat erredaktatzen da, oinarrizko konpetentzia batzuk finkatuz. 

Curriculum hori ikastetxeek (haien testuingurura moldatuz) akatu behar dute.

Euskal Herriko curriculuma

Legedia

LOMCE (2013)

LOE (2006)

Eliza

Urteetan zehar eskola elizari lotuta egon da, honen adierazle eta erantzule izanik. Gaur egun, oraindik ere, pisu nabarmena badu sare kontzertatuaren barruan bereziki.

Gaur egun

Zer da eskola?

Balioak eta edukiak transmititzeaz arduratzen den erakunde ofiziala.

Gaur eguneko eskolaren arazoak

Irakasleen infrabalorazioa

Gurasoen presioa

Hezkuntzak jasaten duen politikazio maila

Irakaslegoaren kualifikazio falta

Eskola ideala?

Emaitza akademiko apartak

Baliabide desberdinak modu praktikoan erabiltzea

Baliabide teknologiko berriak (ordenagailuak, tablet-ak...), betikoak direnak (liburuak, arbelak...), zein naturalak (parkeak, mendia...)

Herritarrak formatu, askeak, justuak eta eredugarriak, kanpoko munduan arazorik gabe moldatzeko gai direnak

Berdintasuna denon artean

Funtzioak

Hiritar justu eta arduratsuak formatzea

Hezitzea

Balioak transmititzea

Edukiak irakastea

Telebista

Beharrezkoa da bai familiek bai eskolek zerbait egitea honen inguruan

Gomendioak

Gehiengoak ez dio erabilpen egoki bat ematen

Eragin itzelak izaten ditu, desegokiak diren baloreak transmitituz

Telebistak ikaragarrizko eragina dauka gizartean eta batez ere umeengan

Zergatik da telebista hain boteretsua?

Zergatik da hain eraginkorra?

Umeengan hare gehiago

Telebistaren aurrean ordu gehiago eskolan baino

Umeek, normalean, ez daukate ondoan helduren bat esateko zer den egia eta zer ez

7 urtera arte ez dute desberdintzen zer den egia eta zer fantasia

Telebistan ikusten duten dena sinisten dute

Irudi eta musika ugari erabiltzen dute eta hauek eragin handia daukate gure subkontzientean

Telebista ikusterakoan erlaxatuta gaude eta ikusten dugun guztia barneratzen dugu

Ez gaude erne, ez daukagu iragazkia edo "filtroa" aktibatuta

Telebistari erabilpen egokia eta neurtua ematen bazaio eta ikuspegi kritikoz behatzen badugu, eragin onak izan ditzake: Informazioa eman, entretenitu, irakatsi...


Baina neurriz kanpoko erabilpena ematen bazaio eta inongo konturik gabe telebista kontsumitzen badugu honako eraginak izan ditzake

Kontsumismoa

Ez dute produktua saltzen, gure sentimenduakin jolasten dute

Etengabe beharrak sortzen dituzte

Kolore, abesti, irudi... deigarriak erabili kontsumitzaileen atentzioa deitzeko

"Couch Potatoes"

Telebista asko ikusten duten umeek ez dute aktibitate fisikorik egiten

Gehiegizko pisua izateko probabilitate handiagoak

Telebista ikusterakoan

Normalean zerbait jaten dugu bitartean

Gehienetan osasuntsua ez den janaria (snack, chocolatea, erreposteria industriala, junk food...)

Ez dugu aktibitate fisikorik zein mentalik egiten

Ez gara mugitzen

Indarkeria (biolentzia)

Neurririk gabe telebista ikusten duten umeek jarrera agresiboagoa eta antsietate gehiago erakutsi

12.000 ekintza biolento telebistan urtean/20 ekintza biolento orduan

Film eta telesail askotan egoten dira biolentziadun eszenak

Gerrak, borrokak, armak...

Estereotipoak (edertasun ideala)

Askok arazoak izaten dituzte helburu hau lortzeko

Jate nahasteak

Estereotipo perfektuak sortu eta hauek betetzeko beharra trsnsmititu

Batez ere iragarki eta filmetan

Sexismoa

Gero eta gizarte matxista eta sexistagoa sortu

Emakumea objetu bezala erabili

Batez ere iragarkietan

Zergatik ikusten da hainbeste telebista?

Denek ikusten dute, ondorioz, lagunekin etab.-ekin hitz egiteko gai oso ohikoa da

Adin eta klase sozial guztietara ailegatzeko ahalmenda du

Behar pertsonalak asetzeko

Egunerokotasuenan bizi ezin ditzakegun egoerak bizi edo bahintzai ikusi ahal izateko

Programa dibertigarri eta entretenigarriak

Ez du aparteko esfortzu mentalik zein fisikorik esaktzen. Ez da aktibitate neketsua.

Ezkutukoak

Gizartea kontrolatu

Batez ere ume txikiei dagokienez. Telebistaren bidez hainbat balore transmititzen ditu momnetuan dagoen gobernuak edo kate pribatu bakoitzaren jabeak

Kontsumismoa bultzatzea

Iragarki eta telesailen bidez (Protagonistek erabiltzen dituzten objetuak edo arropa saldu)

Agerikoak

Informatzea

- Teleberriak

- Debateak

- Arratsaldeko programak

- ...

Entretenitzea

- Marrazki bizidunak

- Lehiaketak

- Filmak

- Telesailak

- ...

Programa ikusienak

Partaideen arteko lehia sustatu

Etxeko ikusleek ere etxeetatik "parte hartu" dezakete

Audientzia handiak ikusleek lehiakortasun hori gustuko dutelako.

Nor izango da hurrengo kanporatua?

Nork irabaziko du dirua?

Dirua eta arrakasta eskaintzen dute

La Voz

Ahora caigo

Nahiz eta gehienak gazte edo helduentzako zuzenduta egon eta helduentzako ordutegian erretransmititzen diren (22:30tatik aurrera), ume batzuek ikusten dituzte horrelako telesailak.

Helduentzako

Askotan biolentzia eta indarkeria agertzen dira

Egunerokotasunean aurkitzen ez diren egoerak irudikatu

Oso erakargarriak edonorentzat eta hurrengo kapitulua ikusteko beharra sortzen dute

Gidoi konplexu eta landuak

Aguila Roja

Breaking Bad

Gazteentzako

Gazteen intereseko gaiak

Arazoak eta egoera dibertigarriak nahastu

Gazteak telesailekin identifikatu eta hauek ikusi

Protagonista gazteak

Glee

Gossip Girl

Ezaugarriak

Gidoi sinple eta dibertigarriak

Musika ugari, alaia eta ikasteko erreza

Entretenigarriak eta umeen gustokoak

Kolore anitz eta deigarriak

Adibidez

Guk egindako inkesten arabera gehien ikusten zituztenak.

Pepa Pig

Doraemon

Lege-markoa

7/2010 Legea; Art. 7

Gogoeta eta ondorioak

Familiek ere ez dituzte ordutegi hauek errespetatzen eta umeak 22:00tik aurrera ematen diren programak ere ikusten dituzte.

Hori saihesteko isunak gogortu beharko ziren, kanalak itxiz hutsegiteak sistemakikoki jarraitzen badira.

Teorian idei hona da, baina praktikan ez da betetzen. Kanalak ez dute edukien baldintzak betetzen gehienetan, eta nahiago dute isun bat ordaintzea.

"Haurrentzako Ordutegi Indartua"

"13+" dituzten edukiak ordutegi honen kanpoan igorri behar dira

Asteburu eta jaiegunetan

9:00-12:00

Lanegunetan

17:00-20:00

8:00-9:00

"Haurrentzako Ordutegia" 6:00-22:00

Denbora tarte honetan telebista kanalak erakutsitako edukiek bete behar dituzte baldintza batzuk

Kontsumismoa eta osasunarentzat onuragarriak ez diren akzioak edo jokabideak kondenatu

Umeen alfabetizazio prozesua garatzea, hizkuntza elaboratuz

Gurasoen kontrola sustatzea kodeen bitartez, umeek ikusiko dituzten programak aukeratzeko

Programazioan parte hartzen duten umeen eskubideak errespetatzea (identitatea, intimitatea...)

Telebista gaur egun

Eskaintza

- Marrazki bizidunak

- Berriak

- Kirola

- Lehikaetak

- Filmak

- Telesailak

- Programak

- Dolumentalak

- Debateak

- ...

Kate ugari

Tematikoak

Nickelodeon, Cartoon Network

Paramount Channel

Canal + deportes, Sportmania, Eurosport

Umeentzako programak

Clan, Disney Channel, Boing

Filmak

Kirola

Teledeporte

Generalistak

Pribatuak

A tres media

La Sexta, Antena 3

Mediaset

Telecinco, Cuatro

Publikoak

TVE

La 1, La 2, Canal 24 horas

EITB

ETB 1, ETB 2, ETB 3, ETBSat

Zer da telebista eta bere historia

Euskal Herria

1982ean ETB habiatu

1960an iritsi emisioa

Espainia

60ko hamarkadatik aurrera telebista herriarentzat bilakatu

1959an Espainian ekoiztu

1956an emisio egonkorrak hasi

MUSIKA

Jasotako datuak Behaketa
Musika telebistan
Marrazki bizidunak

Hora de aventuras

Doreaemon

Tonalitate sinple eta gogoraerrak. Hala ere, musika aldatzen doa gertatzen denaren arabera. Helburua: umeek marrazkien musika abestea eta gogoratzea

Azpigaia

Hemen ditugu "Shin Chan" marrazki bizidun saioan erabiltzen diren abesti guztiak egoeraren arabera.

Bob Esponja

Iragarkiak

Abesti ezagunak edo ikasteko oso errazak direnak

Musikaren funtzioa

Kontsumismoa bultzatu

Erakartzea eta harreta lortzea

Musika programak

Programak helduentzako

Nahiz eta helduentzako izan, umeek ikusten dituzte

La voz

Tu si que vales

Helduengan zein umeengan itxaropen faltsuak sorteza

Musikarekiko interesa piztu

Audientzia sortzea

Musika ezaguna eta abesteko modukoa, tonalitate sinpleak eta oso antzekoak euren artean.

A Ze Bandan euskal musika ere lantzen da, nahiz eta oso modu urrian izan.

A Ze Banda

Programak umeentzako

Nahiz eta helduentzako ordutegian eta programazioan egon (22:30-00:30)

Telesailak

Shake it up

Haurrek, eta batez ere neskek. telesaileko protagonisten jokaera imitatu

Umeek, eta batez ere neskek, telesailetan agertzen diren produktuak erostea eta erabiltzea (estutxeak, kamisetak...)

Helburuak

Marka konkretu hori (Violetta, Hanna Montana...) saltzea.

Umeak entretenittzea

Musika mota

Pop musika batez ere. AEBtatik ekarritako musika mota.

Violetta

Lehiaketak

Pequeños Gigantes

Tu cara me suena MINI

Analisia

Eragina

Komunikabideetan eta jendartean ikaragarrizko inpaktua izatea (etengabe horretaz hitz egitea)

Umeengan itxaropen faltsuak sortzea

Helburua

Ezkutuko helburuak

Industria musikalaren babesa jasotzea

Ikusleak pentsaraztea edonok izan dezakeela karrera musikala

Audientzia altuak lortzea (Dirua)

Azaleko helburuak

Musika produkzio berriak lortzea

Partehartzaileen karrera musikala bultzatzea

Musikarekiko interesa piztea

Ikus-entzulegoa entretenitzea

Musika estiloa

Estilo asko, baina batez ere Pop musika (Komertziala)

Musika ezaguna eta abesteko modukoa, tonalitate sinpleak eta oso antzekoak euren artean.

La Voz Kids