Categorie: Tutti - gurasoak - irakasleak

da letxebeste001@ikasle.ehu. l mancano 10 anni

333

pantailak2014.12.09

Anak-anak disarankan untuk menggunakan layar secara bijak dan sesuai dengan bimbingan dari orang tua dan guru. Guru-guru dianjurkan untuk melakukan analisis mendalam sebelum menunjukkan sesuatu di layar kepada anak-anak dan menggunakan layar sebagai alat bantu pendidikan secara efektif.

pantailak2014.12.09

Pantailak

GOMENDIOAK

Irakasleentzat
Baliabide osagarri gisa erabili
Haurrei pantailetan zerbait erakutsi baino lehen, analisi sakona egin
Pantailen aurrean jarrera kritikoa bultzatu
Pantailak erabili hezteko
Gurasoen papera
Banduraren azpigaitasunei garrantzia eman

Marko teorikoan Banduraren atalean aurki daitezke

Gatazkak saihestu

Familia bakoitzak helburuen araberako irtenbidea adostu

Telebista itzali

Adostutako saioen amaieran

Adostutako ordutegia amaitzean

Edukiak kontrolatu

Saioak argudiatu

Saioak gomendatu

Irakurketara bultzatu

Irakurketarako tarte luzeagoa

Telebista ikusteko denbora tarte laburra

Programen arteko konparaketa

Horien inguruko albisteekin alderatu

Konparaketak egin

Haurrek gustukoenak arrazoitu

Gurasoentzat
PEGI sistema

Pan
European
Game
Information

Europako 30 lurraldetan txertatuta dago

2003ko udaberrian sortu

Bideojokoak aukertazeko unean oso lagungarria

Bideojokoak sailkatzen dituen metodoa da

Bideojoko motaren arabera

Diskriminazioa, drogak, beldurra, jolasa, sexua, biolentzia eta on-line bereizten dituzte
On-line jokoentzako etiketa berezia ezartzen dute eta etiketa hau jartzen zaio aurrez aipatutako mota guztiak ez dituen bideojokoari.

Adinaren arabera

3,7,12,16,18 adinetatik aurrerako sailkapenak egiten dituzte

Otordu eta ikas orduetan pantailak itzali eta haurrekin mintzatu
Haurraren garapenarekin bat datozen programazioak ikusi
Ez utzi haurrak bakarrik pantailen aurrean
Ez erabili pantailak haurrak entretenitzeko
Kontrolatu haurrek zertarako erabiltzen dituzten pantailak eta zenbat denboraz

INTERNETGRAFIA

ONDORIOAK

Gizarteak helarazten dituen rolak barneratu

Rolak eta ohiturak bultzatu

Emakume eta gizonezkoen arteko menpekotasuna sortu

Sexu eta gerneroen araberako bereizketa

Indarkeriazko irudiak ikustea

Sentiberatasuna indarkeria agertzean

Inmunitateta biktimen aurrean

Indarkeria justifikatua agertzen da

Hiru hauen ondorioz, haurrentzat erakargarria da; sari pertsonalak jasotzea amesten dutenentzat.

Adiskideen mirespena

Emakumeekiko arrakasta

Mailaz igoztea

Indarkeri dibertigarria

Indarkeria gizarte harremanetan erabili

Haurrek dibertsio gisa hartu

Errealitatetik hurbilago

Morboa sortu

Errealitatea eta fikzioa ez bereiztea

Txarrak

kulturaren partehartzaile aktiboak izan behar dira

Menpekotasuna sortu

Familiarekin harremana ez garatu

Atxikimendu irudi bihurtu

Kontsumismora bideratu

Irakurketarako aukerak murriztu

Jolasteko aukera gutxi

Gaitasun kognitiboa garatzeko oztopoa

Ingurunea arakatzeko aukera gutxi

Gizarteratzeko denbora xahutu

Motrizitatea garatzeko oztopoa

Fisikoki ez aktiboak

Gizentasuna

Onak

Kulturaren eta ingurumenaren ezaguera bisuala

Kulturari dagokien hainbat bizimodu eta jarrera ikusten dituzte, adibidez, baserriko bizimodua, herrikoa edo hirikoa.

Honek guztiak, mundua ulertzen laguntzen die.

Baloreak erreproduzitu

Ikuspegi kritikoa garatu

Egoera errealak eta irrealak bereiztu

Telebistako marrazki bizidunetan ikusten dituzten irudi eta gertaera gehienak irrealak direla ulertzen lagundu behar die.

Jarrera osasungarrien ereduak

Elikadura orekatua jarraitzea osasungarria dela ikasi: haragia, arraina, fruta, barazkiak.

Gosarien, bazkarien, merienden, afarien garrantziaz jabetu.

Higiene errutinak barneratu, bazkaldu aurretik eskuak garbitu eta ostean hortzak

BEHAKETA

Praktikak
Pantailen erabilpena

3 urteko gelan batzuk siestan zeuden bitartean besteak ordenagailuekin

3 urteko gelan erabilera astean behin ordu erdiz

Haur eskolako urte bateko gelan ez dira erabiltzen

2urteko gelan erabilera urria bideo gelara astean behin

Materiala (Estereotipo eta pantailen eragina)

Motxiletan eta mantaletan

Kamisetetan

Edalontzietan

Mutilak

Neskak

Ondorioak

Astean zehar erabilpen handia

Pantailetako erabillpenaren kontrol eza

Telebista entretenimenduaren jabe

Ikerketak
Gurasoak
Haurrak

ESPARRU TEORIKOA

Estereotipoak

Koloreen bitarteko genero eta sexuko banaketa

Menpekotasuna

Emakume eta gizonen arteko rolen banaketa

Gizonezkoak heziketa fisikora

Emakumeak arte mundura bideratu

Emakume eta gizonezkoen rolak bereiztu

Filmak

Zehar lerroa

Gizonekiko menpekotasuna

Emakume lirainak

Printzesa beti printzearen zain

Indarkeria

Iragarkiak

Irudi agresiboak agertzen dira

Marrazki bizidunak

0:34-0:58

Beti hildako horiek berpiztu egiten dira

Hiltzen dituztenak normalean animaliak izan oi dira

Telesailak

Emakume eta gizonen rolak

Indarkeria fisikoa eta psikikoa

On eta gaiztoen rolak

Filma

Indarkeria fisikoa

Gizonezkoak indartsuak

Pantailak zertarako?
Bideo jokoak

Beste jardueretarako denbora galarazten dute

Lagunak %15

Familia %21

Ikastea %28

Ingurumenarekin arreta ez izatea eragin dezake

Gizarteratze prozesuan atzeratzea eragin dezake

Jarrera narzistak bultza ditzake

Pertso batek bere burua miretsi eta goraipatzeko joera da.
Nartziso, mito grekoari egiten dio aipamena, zeinaren arabera bere burua miretzis hil zen. Freud-eko sortu zuen nartzisismo kontzeptua 1914.urtean.

Herabetasun arazoak sor ditzakete

Urduritasuna eta antsietatea sor dezakete

Bideo jokoak ondo erabiltzen badira

Oroimena eta estrategiak lantzen lagun dezakete

Oinarrizko trebetasunak gara daitezke

Ikus-motor koordinazioa susta dezakete

Leku denbora antolaketa gara daiteke

Somena, buru bizkortasuna, lehiakortasuna eta ezagutzen gaitasuna bultza dezake

Gauzak gainditzeko sena gara dezake

Hizkuntzak ikas daitezke

Ezagutza espazio trebetasuna garatzeko aukera ematen du

Eskaintza aukera handia ematen du

Denbora pasa erabili ohi da

Sakeleko telefonoa

Eskatu ez diren mezu eta publizitatea jasotzen da

Mehatxatzeko eta iraintzeko erabil daiteke

Mendekotasuna sor dezake

Gizarte bazterketa bultza dezake

Diru gastu erraza da

Urrunekoekin hitz egiteko aukera ematen du

Harremanak izateko gaitasuna bultza dezake

Erabakitzeko gaitasuna susta dezake

Segurtasuna eta lasaitasuna eragin ditzake

Denbora aurreztu dezake

Arazoak konpon ditzake

IKT

Filtrorik ez dagoenez, edozer aurki daiteke

Gizarte arazoak sor ditzake

Mendekotasuna sor dezakete

Garestiak dira

Interesei buruz informatzeko balio du

Hainbat kontsulta egiteko aukera ematen du

Eskolan ikasitakoaren lagungarri izan daiteke

Urrun daudenekin gertutasun sentsazioa sor dezake

Gauzak ikasteko balio du

Telebista

Alde txarrak

Bakardadea eta baztertzea bultza dezake

Telemendekotasuna sor dezake

Sozializazioa eta jarduera fisikoari lekua ken diezaieke

Geldotasuna era ilusio falta eragin dezake

Pasibotasuna eta analisi eza bultza dezake

Kontsumoa sustatzen du

Iragarkiak baliatuz, era guztietako produktuak saldu nahi dizkigute; gizarte kapitalista eta kontsumista eraikiz

Alde onak

Hezteko balio du

Informazioa ematen du

Kanpoko mundura heltzea bultzatzen du

Telebista, beharrak asetzen saiatzen denez, kanpoko munduarekin zeharkako harremana izatea eragiten du

Eskaintza sorta handia du

Pantailen eragina hezkuntzan
Eragina

Positiboa (Ellen Wartella)

Ikasgaiak aurrera ateratzeko laguntza eskeintzen dute

Haurren intereseko gaiei buruzko informazioa jasotzeko

Komunikazio gaitasuna garatzeko aukera

Negatiboa (Sherry Turkle)

Irtenbideak

Ordutegiak finkatu

Pantaila gabeko guneak

Pantailei mugak jarri

Gehiegizko erabilera dago, beraz, pantailekiko menpekotasuna

Gaur egun pantailekin ditugun erlazioak aldatu behar dira

Alberto Bandura / teoria soziala

Bandura lau azpigaitasunak

d) Motibazioa lantzea beharrezkoa da ikasterako orduan

c) Behatze ikaskuntzak erreprodukzio motorren prozesuak eskatzen ditu. Hau ez bada ematen, ezinezkoa da ikasitakoa praktikara eramatea.

b) Ikusten dena barneratu egiten dute eta ahazten bada ez du inolako eraginik izango. Ikasitakoa azaleratzea garrantzitsua da

a) Telebistako jokabideei arreta jarri eta ezaugarrietan erreparatu

Eredu sinbolikoa

Familian aurkitu beharko lirateke, baina gaur egun pantailek eredu asko erakutsi

Modelatze bizia

Haurren lehen ereduak ingurune hurbilean

Modelatzea

Ereduak eta haurrak bat egiten duenean sortu

Haurrak ereduaren jokabidea errepikatzen dituenean

Arlo motorea

Mugimenduari denbora kendu

Pasibotasuna sortu

Heziketan parte handia hartu agian guraso eta irakasleek baino gehiago; balioak eta edukiak transmititu
Arlo kognitiboa

Esperimentazioari lekua kendu, garapen kognitiboa mantsotuz

Arlo soziala

Pantailek haurrengan esku hartzen dute

Harreman parasozialak sortu bakarrik sentitzean

- Haurrei, aisialdi eta kontsumo gizartearen balioak erakusten dizkiete.

- Zenbait ekintza sor ditzaketen irudiak ematen dituzte

Estereotipoak eta indarkeria sailean gehiago sakonduko dugu

- Imitatu daitezkeen jokabideak erakusten ditu

Taldean ikusten ditugun, oinarrizko arau eta balioak barneratzen ditugu.

Haurren arabera desberdin

Haurrek pantailekin balio eta arauak barneratu

Pantailen garapena
bideojokoak

Gameboy-etik PSP-ra

Kolore gabetik, kolorera. Koloretik bata bestearekin konektatzera.

mugikorrak

Etxeko telefono finkotik mugikorretara

Mugikorrak internetarekin erabili oi da gehien bat gaur egun.

ordenagailuak

Gaur egun, internetarekin eta edozertarako erabiltzen da

Hasieran lanerako erabili (internet gabe)

telebista

Programazio txikitik ugarira

Datuak
2-5 urte bitartean astean 25 orduz egon pantailen aurrean

2.000 aipamen alkoholaz

14.000 aipamen sexuaz

12.000 aipamen indarkeriaz

Aste batean

11 lapurketa irudi

18 droga irudi

19 suizidio

30 tortura saio

48 bahiketa

420 tiroketa

670 hilketa

Curriculuma
Legedia
Telebistako edukiak auto- erregulatzeko kodea

Haurrak babesteko kode bat da. Telebistan emititzen diren edukiak erregulatuz.

Konstituzioko 20.4.artikulua

Askatasun horien guztien mugak dira titulu honetan zein eskubideaitortu eta eskubideoi zor zaien begirunea, horiek garatzeko emandakolegemanuak, eta, batez ere, ohorerako, bizitza pribaturako eta norberarenirudirako eskubideak, bai eta gazteaketa haurrak babesteko eskubidea ere.

3/2005

Haurrak eta Nerabeak Zaintzeko eta Babesteko Lege honek lehenbiziko aldiz ezartzen du gai honi buruz erreferentzia-esparru orokor bat Euskal Autonomia Erkidegoan.

1/1996

Adingabearen gaineko Babes Juridikoari buruzkourtarrilaren 15eko 1/1996 Lege Organikoak (Kode Zibilaren eta Prozedura Zibilaren Legearen zati batzuk erealdatu zituen).

25/1994

– Haurrentzako eta nerabeentzako programak emateko orduan, haien ohituren araberako ordutegia errespetatzea.

– Egunean ordutarte bat gordetzea, eta tarte horretan haur eta nerabeen garapenari kalte egin diezaioketen programarik, irudirik edo mezurik ez ematea eta,bereziki, lege honetako 30.1 artikuluan aipatutakoenerakorik.