por Aitor Peral Gallastegui 4 anos atrás
306
Mais informações
Sorreraren
Metodoak
Metodo arrazionalista.
Giza arrazoian oinarritzen da. Batez ere metodo deduktiboa erabiltzen du: legeetatik abiatuz, esperientziara heltzea.
Metodo enpirikoa
Metodo induktiboa da. Esperientzian oinarrituz, gauza, lege orokorretara heltzen da.
Metodo enpiriko arrazionalista.
Zentzuetan eta arrazoian oinarritzen da. Esperientziatik hasten da eta gero, arrazoiaren bitartez azaltzen du.
Helburuak
Zoriontasuna lortu
Jakiteko nahia ez da bakarrik ezagutzeko, baizik eta zoriontasuna lortzeko. Zoriontsua izateko beharrezkoa da jakituria, zer egin behar dugun jakiteko.
Ezagutzea
Filosofatzen hasteko beharrezkoa da gure ezjakintasunaz ohartzea (Sokratesen eragina). Dena dakiela uste duenak ezin du ezer berririk ezagutu. Filosofoak jakituria bilatzen du, berak nahi duelako (Erosa).
Jakintza Kritikoa da.
Ondo oinarritutako eta antolatutako jakintza bat da eta demostrazioaz baliatzen da. Dogmak ez.
Ezagumendu arrazionala da
Ez da irudimenean, emozioetan, sinismenetan, fedean,… oinarritzen, baizik eta jarrera kritikoan eta logikoan.
Zientziarekin batera
Oinarrizko pentsamendua da.
Azken zergatiaz arduratzen da. Zientziak irtenbide zehatza duen errealitatearen atal batez arduratzen diren bitartean, filosofia irtenbiderik ez duten gaietaz arduratzen da
Ezagumendu orokorra eta unibertsala da
Filosofiaren gaia ez dago mugatuta, dagoen guztiaz arduratzen da. Filosofiak gai eta arazo guztiak aztertzen ditu, nahiz eta hauek irtenbiderik ez izan.
Zientziarekin desberdintasuna
Faktoreak
Aisia/Denbora librea
Garai honetan esklabutza existitzen zen. Lana egiten zuten pertsonak esklaboak ziren. Beraz, gizonezko libreek denbora zuten pentsatzeko, filosofatzeko.
Jakin Mina
Eta ondorioz, gizakia galdetzen hasten da. Erantzun berriak ematerakoan huts egingo du, baina zerbait berria ezagutzeko nahiak berriz ere ikerketara eramango du.
Zalantza
Zalantzaren ondorioz, erantzun egokia ez dutela ezagutzen konturatzen dira.
Mirespena/Harridura
Erantzun berri hauek ezagutzerakoan, orain arte emandako azalpenak nahikoak ez direla konturatzen dira eta, mirespena sortuz, zalantzan jartzen hasten dira.
Ingurua
Mileto herria itsas portua zen eta bertoko gizonak bidaiariak ziren. Horren ondorioz, beste herrialde ezberdinetako pertsona eta pentsamenduekin harremanak izan zituzten, gauzak azaltzeko era ezberdinak daudela ikusirik.
Non eta Noiz sortu?
Saltoa gertatu mitotik ==> logosera(arrazoiara)
Ondorioz
Gizakiak, mitoak errealitatearekin bat ez zetozela konturatu
Zergatik?
Ez dira izaki fantastikoak agertzen, arrazoian oinarrituta dago
Azalpen hauek forgatu egingo dira
Froga arrazionala
arrazoian oinarritutako frogak, baina ezin dira enpirikoki frogatu. (Jainkoaren esistentzia)
Froga enpirikoa
Zientziak ematen dauzan frogak
Grezian sortu, Mileto herrian (K.a VI.Mendean)
Azalpen arrazionalaren bilaketa kritikoa
Azalpen ==> Azalpenak eman Arrazionalaren ==> Arrazoia erabiltzen dau eta oinarrituta dago Bilakaerak ==> Galderak erantzutean beste batzuk planteatzen dauzalako Kritikoa ==> Gauzak aztertzen duelako, eta azalpenak ematen dauzalako, ez dauz dogmak onartzen.
Etimologikoki
Sofia==> Jakintza
Filos==> Laguna
Ipuina fikziozkoa (ez dela benetakoa) da. Baina mitoa ez, mitoa benetako azalpena delako.
Nola sortu?
Jakinmina
Erantzunak behar dabez gauzak azaltzeko
Mitoa Sortu
Ezaugarriak
Antropomorfikoak dira
Jainkoak giza itxura daukate.
Giza talde batek sortu
Kohesioa adierazi.
Euren pentsamendua adierazi.
Anonimoak dira
Anonimoki transmititu
Eurentzat benetako azalpenak ziren.
Irudimenean oinarritzen dira
Definizioa
Gauza ezezagunak azaltzeko, gizakiak sortutako kontakizun fantastikoak.
Harridura
Natura ezin kontrolatu
Naturaren menpe
Dogmak onartu
Dogma = frogatu ezin den, baina onartu egiten dan baieztapena.
Sinismenean oinarrituta
Jainkoaz ari da
Esperientziak, Sentimenduak... adierazi.
Tresnak sortu
Zientziari erronkak jartzeko.
Zientzian aplikatu
Esperimentuak egiten ditu
Frogak emateko
Esperientzian eta matematikan oinarrituta dago
Zergatiak bilatu.
Gertatzen dela dakigu, baina ez zergaitiak.
Egunero bereganatu.
Ezagutza iturriak
Bi nagusi
Esperientzia haiek ulergarri bihurtzeko
Zentzuak
Gauzei buruzko oinarrizko esperientziak lortzeko
Zapore hitzarekin lotuta
Zertarako?
Zoriontzu izateko
Bizitza ondo antolatzeo
Ahul jaio
Hil egingo dela daki.
