GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA: NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

Nerbio-sistema eta sistema endokrinoak giza osasunean funtsezkoak dira, batez ere asaldura psikiko eta fisikoei dagokienez. Asaldura psikikoak, hala nola depresioa, arreta falta eta hiperaktibotasuna, asaldura obsesibo-konpultsiboa, eskizofrenia eta antsietatea, pertsonen bizitza emozionala eta soziala nabarmenki kaltetzen dute.

Lisää tämän kaltaisia

NERBIO SIESTEMA

luonut Xabier Castresana Doce

Buruko osasuna.

luonut Vctor Llosa

NERBIO SISTEMA: Kanpoko eta barneko estimuluak aztertu eta gorputzak funtzionatzeko behar dituen erantzunak prestatu.

luonut Gabriela Beldarrain

Buru gaixotasunak eta sistema endokrinoko gaixotasunak

luonut Paula Sánchez

GIZA HARREMANA ETA KOORDINAZIOA: NERBIO-SISTEMA ETA SISTEMA ENDOKRINOA

Asaldura psikikoak

Asaldura obsesibo-konpultsiboa: Konpultsioak portaera errepikakorrak edo errituzkoak dira, eta obsesioari emandako erantzun gisa osatzen dira.

Eskizofrenia: pertsonak argi pentsatzeko, bere emozioak kontrolatzeko, erabakiak hartzeko edo besteekin harremanak izateko duen gaitasunari erasaten dio.

Depresioa: depresioa ez da norberaren borondatez alda daitekeen tristezia iragankorra.

Arreta falta eta hiperaktibotasuna

A. Antsietatea: emozio-egoera desatsegina da; eta horrekin batera, maiz, sintomak era askotakoak dira: urduritasuna, kontzentratzeko zailtasuna, loaren gorabeherak eta abar.

Sistema endokrinoko gaixotasunak

•Diabetea: Intsulina eskasiak edo intsulinarik ezak sortzen du, eta horren ondorioz, gorputzak ezin du odoleko glukosa xurgatu, ezta energia-iturri gisa erabili ere. Halakoetan, odolak ohi baino azukre kantitate handiagoa izaten du.

•Nanismoa eta hipofisi-gigantismoa: garapen- aldian hazkuntza-hormona sortzeko arazoek eragindako gaixotasunak dira.

•Tiroideko gaixotasunak: tiroide-hormona gehiegi edo gutxiegi sortzearen ondorioz gertatzen dira, eta hipertiroidismoa eta hipotiroidismoa esaten zaie, hurrenez hurren. Hiperfuntzioa edo ohi baino tiroxina gehiago sortzeak areagotu egiten ditu metabolismoa, urduritasuna, loezina, haserrekortasuna, hiperaktibotasuna eta pisu-galera. Hipofuntzioak -hau da, tiroxina gutxiegi sortzeak- gorputzeko funtziorik garrantzitsuenak moteltzen ditu.

Topic principal

ASALDURA FISIKOAK EDO ORGANIKOAK

D: Gaixotasun neurodegeneratiboak: esaterako, Alzheimer-en gaitza edo Parkinson-en gaitza.

-Parkinsona: mugimendua eta jarrera kontrolatzeaz eta koordinatzeaz arduratzen diren garuneko guneen neuronak hiltzeari edo endekatzeari zor zaio. Sintomarik sarrienak hauek dira: gihar zurrunak, ibiltzeko zailtasunak, esku, beso eta hanketako dardara, eta gorabeherak mugimenduen koordinazioan.

-Alzheimerra: garun-azaleko neuronak endekatzearen ondorioz gertatzen da.

Hasieran, galera arinak gertatzen dira oroimenean, orientazioan eta arrazoimenean, eta pixkana-pixkana areagotu egiten dira. Fase aurreratuetan hitz egiteko zailtasunak gertatzen dira, jarraibideak betetzeko ezintasuna, eta aldaketak portaeran eta nortasunean.